Những trường hợp tranh chấp đất đai không có sổ đỏ và cách xử lý

1. Tranh chấp đất đai không có sổ đỏ là gì?

Tranh chấp đất đai không có sổ đỏ là các tranh chấp phát sinh khi một hoặc nhiều bên không thể chứng minh quyền sở hữu đất thông qua Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hoặc các giấy tờ pháp lý khác được quy định tại Điều 137 của Luật Đất đai 2024. Điều này khiến cho việc giải quyết tranh chấp gặp nhiều khó khăn và có thể kéo dài trong thời gian dài.

2. Những trường hợp tranh chấp đất đai không có sổ đỏ

Theo Khoản 47 Điều 3 Luật Đất đai 2024, tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai. Các trường hợp cụ thể có thể bao gồm:

• Tranh chấp về quyền sử dụng đất: Khi một bên khẳng định quyền sử dụng đất của mình trong khi bên khác không đồng ý.

• Tranh chấp về chuyển nhượng quyền sử dụng đất: Các giao dịch mua bán đất không có hợp đồng công chứng hoặc không được xác nhận tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

• Tranh chấp về tài sản trong di sản thừa kế: Khi đất được thừa kế nhưng không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, dẫn đến tranh chấp giữa các đồng thừa kế.

• Tranh chấp đất đai trong trường hợp lấn chiếm: Khi không xác định được ranh giới đất, dẫn đến việc lấn chiếm và tranh chấp quyền sử dụng.

3. Quy định pháp lý xác định quyền sử dụng đất

Để xác định quyền sử dụng đất, pháp luật Việt Nam quy định tại Điều 137 của Luật Đất đai 2024 các loại giấy tờ có thể thay thế sổ đỏ, bao gồm:

• Giấy tờ quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền cấp trước ngày 15 tháng 10 năm 1993.

• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính.

• Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất.

• Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất từ trước năm 1993.

• Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở.

4. Quy trình giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ

Việc giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ tuân theo quy trình pháp lý nghiêm ngặt dưới đây:

4.1 Hòa giải tại cấp xã

Trước khi có sự can thiệp của các cơ quan pháp lý, các bên tranh chấp sẽ thực hiện hòa giải tại UBND cấp xã. Quy trình hòa giải gồm:

• Hòa giải thành: Nếu các bên đạt được sự đồng thuận, UBND xã sẽ lập biên bản hòa giải và ghi nhận sự thỏa thuận của các bên. Nếu có sự thay đổi về diện tích hay người sử dụng đất, UBND xã sẽ gửi công văn cho UBND cấp huyện để xem xét và giải quyết.

• Hòa giải không thành: Nếu hòa giải không thành công, UBND xã sẽ lập biên bản ghi nhận sự không đồng thuận của các bên và chuyển vụ việc lên cơ quan có thẩm quyền cao hơn để giải quyết.

4.2 Khởi kiện tại tòa án

Khi hòa giải không thành, các bên có thể chọn một trong hai phương án giải quyết tranh chấp sau:

• Yêu cầu giải quyết tại UBND cấp có thẩm quyền: Đối với tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân hoặc cộng đồng dân cư, UBND cấp huyện sẽ giải quyết. Nếu không đồng ý với quyết định, các bên có thể khiếu nại lên UBND cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân.

• Khởi kiện tại Tòa án nhân dân: Các bên có thể nộp đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết. Tòa án sẽ xem xét chứng cứ, tình huống cụ thể và ra phán quyết theo quy định pháp luật.

5. Các vấn đề phức tạp cần lưu ý

Trong thực tế, việc giải quyết tranh chấp đất đai không có sổ đỏ có thể gặp nhiều khó khăn do thiếu giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất. Các vấn đề phức tạp có thể gặp phải bao gồm:

• Khó khăn trong việc chứng minh quyền sở hữu đất: Nếu không có sổ đỏ hoặc các giấy tờ hợp pháp, việc chứng minh quyền sở hữu đất là một thách thức lớn.

• Tranh chấp giữa các bên liên quan: Trong trường hợp tranh chấp giữa nhiều bên, chẳng hạn như tranh chấp thừa kế, việc xác định quyền lợi của các bên sẽ cần sự tham gia của các cơ quan chức năng.

Tranh chấp đất đai không có sổ đỏ là một vấn đề phức tạp, cần sự can thiệp của các cơ quan chức năng và sự hiểu biết về các quy định pháp lý. Việc giải quyết tranh chấp đòi hỏi các bên liên quan phải có chứng cứ hợp pháp và tuân thủ đúng quy trình pháp lý.

Nếu bạn đang gặp phải vấn đề trên và cần sự hỗ trợ pháp lý từ luật sư giải quyết tranh chấp đất đai, Văn phòng Luật Ngọc Tín Phát luôn sẵn sàng cung cấp dịch vụ tư vấn và giải quyết tranh chấp đất đai. Hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời và hiệu quả.

​Thông tin liên hệ:
Công ty Luật TNHH Ngọc Tín Phát
Trụ sở: 22 Lý Thường Kiệt, TT. Hóc Môn, Hóc Môn, Hồ Chí Minh
Hotline: 0988 599 725 - 0339 773 394
Email: ngoctinphat.law20624@gmail.com
Website: luatngoctinphat.com